Kupno akcji przedsiębiorstw to popularny sposób na inwestowanie nadwyżek finansowych. De facto, by zacząć handlować akcjami potrzebujesz tylko konta w banku oraz rachunku maklerskiego. Ich założenie pozwoli Ci nabywać i sprzedawać akcje ponad 700 spółek, które w Polsce notowane są na dwóch rynkach. Ten główny to Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW), ten mniejszy, i jednocześnie młodszy, to NewConnect (NC).
To jednak niejedyny sposób, by nabyć akcje
Inwestując za pomocą crowdfundingu inwestycyjnego, także nabywasz akcje wybranej przez Ciebie spółki. Różnica polega na tym, że ta konkretna firma nie jest notowana na publicznym rynku, choć często będzie aspirować, by się na nim pojawić.
Dowiedz się więcej o inwestowaniu poprzez finansowanie społecznościowe z artykułu: Kim jest emitent i jak analizować jego ofertę?
Jak możesz zrealizować zysk z posiadanych akcji?
Istnieje na to kilka sposobów. Podstawowym z nich jest dywidenda, czyli część zysku netto spółki kapitałowej, która wypłacana jest jej akcjonariuszom. Decyzja o wypłacie tego świadczenia uzależniona jest od wielu czynników, m.in.: etapu rozwoju, na jakim znajduje się spółka; jej wyników finansowych oraz jej planów na przyszłość.
Ostateczna decyzja co do wypłaty dywidendy w spółkach akcyjnych należy do zgromadzenia akcjonariuszy, a jej wysokość wynosi najczęściej około kilku procent wartości jednej akcji. Oczywiście im więcej akcji posiada dany inwestor, tym wyższą otrzyma dywidendę.
Ważna uwaga: Polityki dywidendowe różnych spółek mogą się diametralnie różnić. Weź to pod uwagę podczas podejmowania decyzji o inwestycji i sprawdź jakie podejście do tego tematu ma interesująca Cię firma.
Więcej informacji o dywidendzie i mechanizmach z nią związanych znajdziesz w naszym artykule: Jak zrealizować zyski z inwestycji? Część 1. — dywidenda.
Przejdźmy teraz do głównego tematu tego artykułu i jednocześnie drugiego ze sposobów na zrealizowanie zysku wynikającego z zakupu akcji spółki — sprzedaży akcji.
Jak w praktyce sprzedać akcje nienotowanej spółki?
Jest kilka sytuacji, w których możesz sprzedać swoje akcje. Pierwsza z nich to:
Wykup własnych akcji przez spółkę (buyback)
Zazwyczaj do takiego ruchu dochodzi, gdy spółka posiada nadwyżki gotówkowe oraz ma motywację, by podjąć taką decyzji. Po jej podjęciu firma przeznacza wspomnianą gotówkę na wykup własnych akcji, zmniejszając tym samym ich ilość w obrocie.
Co dzieje się z kupionymi akcjami? Najczęściej są one umarzane, odsprzedawane dalej albo przekazywane pracownikom firmy w formie bonusu motywacyjnego — wszystko zależy od celu, jaki przyświecał buybackowi.
Metoda ta ma swoich krytyków, którzy twierdzą, że asymetria informacji sprawia, iż wykup jest korzystniejszy dla zarządu niż dla samej spółki, a tym samym jej akcjonariuszy. Jak dotąd buyback jest zdecydowanie powszechniejszym rozwiązaniem na zachodnich rynkach, choć coraz częściej możemy zaobserwować takie ruchy również w Polsce.
Debiut na giełdzie
Drugą, zdecydowanie najbardziej elastyczną — przez co bardziej pożądaną przez inwestorów — formą sprzedaży papierów wartościowych jest debiut na giełdzie (nazywany też Initial Public Offering albo po prostu IPO). W przypadku spółek decydujących się na crowdfunding debiut na publicznym rynku zdecydowanie częściej oznacza debiut na NewConnect niż GPW. Niezależnie od „parkietu”, na którym pojawi się przedsiębiorstwo, taki ruch znacząco zwiększa płynność posiadanych przez Ciebie akcji.
Dlaczego tak się dzieje? Ponieważ po wejściu na jeden z rynków Twoje akcje pojawią się na rachunku maklerskim oraz w depozycie papierów wartościowych prowadzonym przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych. Za pomocą tego rachunku będziesz mógł nimi swobodnie dysponować, a jedyne czynniki, które będą Cię ograniczać to cena, jaką chciałbyś uzyskać i znalezienie kupca skorego ją zapłacić.
Sprzedaż papierów wartościowych jest zdecydowanie prostsza po IPO
Sam debiut na giełdzie wymaga jednak od spółki, by ta spełniła sporo wymogów (jak sporządzenie prospektu emisyjnego, zatwierdzanego przez Komisję Nadzoru Finansowego). Proces przygotowania do IPO może trwać wiele miesięcy, przez co niektóre spółki, mimo wcześniejszych zapowiedzi, nigdy na giełdzie się nie pojawiają.
Więcej informacji o wymogach debiutu giełdowego oraz przykłady spółek z „crowdfundingowym” rodowodem, które dały zarobić swoim inwestorom, znajdziesz w naszym artykule: Jak zrealizować zyski z inwestycji? Część 2. — Co to jest IPO?
Podobnie jak w przypadku dywidendy: zanim zainwestujesz w interesującą Cię spółkę, sprawdź/dopytaj osoby odpowiedzialne za emisję, jakie jest stanowisko przedsiębiorstwa wobec potencjalnego IPO.
Sprzedaż akcji za pomocą umowy cywilnoprawnej
Akcje spółek są co do zasady zbywalne, możesz więc sprzedać je dowolnemu chętnemu, o ile taki rodzaj transakcji nie został wcześniej ograniczony przez np. statut spółki.
Jeżeli chcesz więc sprzedać akcje bezpośrednio, to Twoim głównym zadaniem jest znalezienie chętnego na ich kupno. Może to być rodzina, znajomy albo chociażby inni akcjonariusze spółki. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że biorąc udział w kampanii crowdfundingowej, będziesz należał np. do grupy na Facebooku, która będzie skupiać właśnie akcjonariuszy — to idealne miejsce na rozpoczęcie poszukiwań.
Pamiętaj, że w Polsce obowiązuje podatek od zysków kapitałowych, tzw. podatek Belki — przeczytaj, kto i kiedy go płaci.
Umowa sprzedaży akcji to kluczowy dokument w całym procesie
To ona określa przeniesienie własności wspomnianych akcji na kupującego oraz uiszczenie należności za nie na rzecz sprzedającego. W tym wypadku nie jest wymagana specjalna forma umowy, wystarczy zwykła forma pisemna.
Co musi zawierać umowa sprzedaży akcji spółki?
- szczegółowo określony przedmiot umowy,
- cenę,
- datę i miejsce zawarcia umowy,
- strony umowy oraz ich podpisy.
Pamiętaj również, by dokładnie określić cenę i walutę, w jakiej dokonana zostanie transakcja. Pozwoli Ci to uniknąć niepożądanych następstw prawnych.
Przygotowaliśmy także wzór takiej umowy do pobrania i wydrukowania.
Tu z kolei znajdziesz ten sam dokument w formie dokumentu Google.
W przyszłości sprzedaż i kupno akcji będą jeszcze prostsze
Nowe europejskie przepisy, które już za kilka miesięcy wejdą w życie, pozwolą platformom crowdfundingowym na zorganizowanie wtórnego rynku obrotu akcjami. Taka „tablica ogłoszeń” już wkrótce ułatwi życie zarówno sprzedającym, jak i kupującym.
Emiteo to rozwijająca się platforma crowdfundingowa
To właśnie za naszym pośrednictwem możesz kupić akcje dobrze rokujących, polskich spółek. Prowadzimy także działalność konsultingową. Zastanawiasz się jak usprawnić swój biznes? Umów się na bezpłatną konsultację, a zobaczymy, jak możemy Ci pomóc.