CROWDFUNDING – OSTRZEŻENIA DLA INWESTORAC
Przed zainwestowaniem środków w projekty, o których informacja jest publikowana na platformie Emiteo, rekomendowane jest zapoznanie się przez inwestora z poniższymi ryzykami związanymi z inwestowaniem w spółki prawa handlowego. Każda decyzja inwestycyjna ze strony inwestora powinna być podjęta z uwzględnieniem poniższych ryzyk. Platforma Emiteo nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności w stosunku do inwestora w przypadku zmaterializowania się poniższych ryzyk w odniesieniu do projektów, o których informacja jest publikowana na platformie Emiteo. Wskazane ryzyka nie mają charakteru wyczerpującego. W celu kompleksowej analizy ryzyk związanych z inwestowaniem w akcje spółek w ramach kampanii crowdfundingowych rekomendowane jest skontaktowanie się przez inwestora z profesjonalnym doradcą, w tym doradcą prawnym i finansowym.
Spółki zbierające kapitał w ramach kampanii crowdfundingowej nie gwarantują cyklicznej wypłaty dywidend. Dywidenda nie jest świadczeniem, które należne jest akcjonariuszowi spółki akcyjnej oraz spółki komandytowo-akcyjnej z mocy prawa. Wypłata dywidendy wymaga wykazania przez spółkę zysku za dany rok obrotowy oraz podjęcia uchwały przez walne zgromadzenie o podziale zysku i wypłacie dywidendy. Znaczna część spółek zbierających środki od inwestorów jest w fazie rozwoju, a ewentualne zyski wypracowane przez spółki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będą następnie reinwestowane, co oznacza, że środki te nie będą przeznaczane na wypłatę dywidend dla akcjonariuszy. Wypłata dywidendy na rzecz akcjonariuszy jest możliwa, przy czym nie jest to objęte gwarancją ze strony spółek zbierających środki w ramach kampanii crowdfundingowej.
Inwestor obejmujący akcje spółki w ramach kampanii crowdfundingowej ma następnie możliwość zbycia tych akcji, np. na podstawie cywilnoprawnej umowy sprzedaży. Po stronie inwestora pozostaje jednak znalezienie nabywcy na akcje. Spółki zbierające kapitał nie gwarantują inwestorowi pomocy w znalezieniu takiego nabywcy. W chwili obecnej nie funkcjonuje rynek wtórny dla akcji spółek zbierających środki w ramach kampanii crowdfundingowych, w ramach którego możliwe jest zautomatyzowane zawieranie transakcji poprzez składanie zleceń kupna i sprzedaży. Płynność akcji może zwiększyć się w przypadku rozpoczęcia emisji akcji na rynku publicznym (GPW lub NewConnect), przy czym wejście na ten rynek nie jest objęte gwarancją ze strony spółek zbierających środki w ramach kampanii crowdfundingowych. Ewentualne dodatkowe ograniczenia w zbywaniu akcji mogą ponadto wynikać z dokumentów takich jak statut spółki, np. konieczność uzyskania zgody walnego zgromadzenia spółki akcyjnej na zbycie akcji imiennych. Przed dokonaniem inwestycji inwestor powinien zatem zapoznać się z treścią umowy/statutu spółki.
Spółki zbierające środki w ramach kampanii crowdfundingowej nie gwarantują inwestorowi zwrotu z dokonanej inwestycji. Duża część spółek jest podmiotem typu start-up, a część z nich może być traktowana jako spółki wysokiego ryzyka. Może to mieć związek np. z rozwojem innowacyjnego produktu przez spółkę, co do którego nie ma jednak gwarancji popytu rynkowego. W związku z tym istnieje ryzyko niepowodzenia działalności spółki, co może prowadzić do jej upadłości lub likwidacji, a dla inwestora może oznaczać definitywny brak możliwości zwrotu zainwestowanego kapitału. Inwestowanie w akcje spółek nie jest finansowaniem dłużnym, w związku z czym inwestor nie może oczekiwać zwrotu zainwestowanego kapitału od spółki na podobnych zasadach jak ma to miejsce np. przy umowie pożyczki. Decyzja o zainwestowaniu w akcje spółki powinna być podejmowana z uwzględnieniem zasady dywersyfikacji, tj. inwestowania kapitału w różne aktywa o różnym stopniu płynności i ryzyka.
Spółki zbierające środki w ramach kampanii crowdfundingowych często przeprowadzają kilka kolejnych rund inwestowania, m.in. w celu bieżącego pozyskiwania środków na własną działalność. Przeprowadzenie rundy finansowania wiąże się zazwyczaj z podwyższeniem kapitału zakładowego spółki i wyemitowaniem nowych akcji dla kolejnych inwestorów. Dotychczasowym akcjonariuszom spółki przysługuje prawo poboru w odniesieniu do nowych akcji emitowanych w ramach podwyższenia kapitału zakładowego. Prawo to może być jednak wyłączone na podstawie uchwały walnego zgromadzenia. Oznacza to, że procentowy udział w kapitale zakładowym spółki posiadany przez inwestora, który zainwestował środki w akcje spółki w ramach pierwszych rund finansowania, zostanie rozwodniony w wyniku przeprowadzenia kolejnych rund finansowania i przystąpienia do spółki nowych inwestorów. Rozwodnienie udziału będzie miało natomiast przełożenie na zmniejszenie udziału w ogólnej liczbie głosów oraz wysokość ewentualnej dywidendy.
Inwestorzy w ramach kampanii crowdfundingowej zazwyczaj obejmują niewielki procent ogólnej liczby akcji w kapitale zakładowym spółki. Każdy z inwestorów posiada pewien pakiet uprawnień związanych z posiadaniem akcji, np. prawo uczestnictwa w walnym zgromadzeniu oraz prawo głosu na walnym zgromadzeniu. Status akcjonariusza mniejszościowego nie uprawnia jednak do samodzielnego przegłosowania uchwał na walnym zgromadzeniu czy powoływania członków zarządu lub rady nadzorczej. Akcjonariusz mniejszościowy nie ma bezpośredniego wpływu na bieżącą działalnością spółki, co jest domeną zarządu spółki. Na zmniejszenie zakresu uprawnień akcjonariusza mniejszościowego wpływ mogą mieć również ewentualne uprawnienia przypisane do innych akcjonariuszy, w tym akcjonariuszy większościowych, np. akcje uprzywilejowane lub uprawnienie osobiste do powoływania i odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej. Rekomendowane jest uprzednie zapoznanie się przez inwestora z umową/statutem spółki w celu zweryfikowania dokładnego zakresu uprawnień, który będzie mu przysługiwał w spółce, jak również zakresu uprawnień innych akcjonariuszy.
Wycena spółki stanowiąca podstawę do ustalenia ceny emisyjnej akcji, które obejmowane są przez inwestorów, nie zawsze stanowi odzwierciedlenie rzeczywistej wartości spółki. Wycena ta jest ustalana przez samą spółkę, a przepisy prawa nie wymagają weryfikacji tej wyceny przez biegłego rewidenta lub inny profesjonalny podmiot. Wycena ta często dokonywana jest poprzez uwzględnienie takich elementów jak prognozowane przychody spółki, perspektywy rozwoju itd. Wyceny te w mniejszym stopniu uwzględniają natomiast wartość aktywów (majątku), które na dany moment posiada spółka. Z punktu widzenia inwestora może mieć to znaczenie przy ewentualnym późniejszym zbyciu akcji, gdyż inwestor może nie uzyskać od nabywcy takiej samej ceny po jakiej nabył on akcje danej spółki.