Anioły biznesu (z ang. business angels) to osoby prywatne — zazwyczaj doświadczeni inwestorzy bądź biznesmeni, którzy inwestują własne środki w startupy lub w przedsiębiorstwa, najczęściej na wczesnym etapie ich rozwoju.
Jakie jest pochodzenie tego terminu? Pierwsze wzmianki pochodzą z USA, gdzie mianem „aniołów” określano zamożne osoby, które wspierały produkcje sztuk teatralnych na słynnym Broadwayu. Pod koniec lat osiemdziesiątych ubiegłego wieku termin ten został po raz pierwszy użyty w badaniach dotyczących funduszy zalążkowych i do dziś jest powszechnie używany.
Pomoc aniołów biznesu najczęściej nie ogranicza się tylko do finansów
Oczywiście użyczanie kapitału to kluczowy aspekt ich działalności, choć nie jedyny. Często wsparcie, które zapewniają, określa się terminem smart money — co oznacza, że oprócz środków pieniężnych anioł biznesu nierzadko oferuje także swoje doradztwo, dostęp do sieci kontaktów, know-how, wiedzę na temat konkretnego rynku czy pomoc na innych płaszczyznach prowadzenia biznesu.
Forma wsparcia, jaką przedsiębiorstwu czy startupowi zapewnia anioł biznesu, jest inna od tych, jakie oferują np. fundusze venture capital, gdyż często jego pobudki nie opierają się wyłącznie na chęci osiągnięcia zysku. Prywatni inwestorzy, którzy decydują się zostać aniołami biznesu przeważnie, oprócz pomnożenia zainwestowanego kapitału, wykazują inne motywacje.
Jakie? Może to być chęć przekazania swoich doświadczeń kolejnemu pokoleniu przedsiębiorców, pragnienie wykorzystania swoich kontaktów biznesowych w innej branży niż dotychczas, ochota zaangażowania się w zupełnie nową działalność na „biznesowej emeryturze” czy po prostu chęć pomocy w rozwoju lokalnych projektów.
Wsparcie anioła biznesu często ma mniej formalny charakter
Podczas poszukiwań inwestora Twoim głównym celem jest zdobycie kapitału na zaplanowane przez Ciebie działania, warto jednak byś wiedział, czym różni się pomoc anioła biznesu od wsparcia, jakiego zazwyczaj udzielają fundusze venture capital czy uogólniając jeszcze bardziej — sektor private equity.
Poza wspomnianą już wcześniej formułą smart money należy wspomnieć, że inwestycja realizowana we współpracy z aniołem biznesu przyjmuje zazwyczaj mniej formalny charakter niż w przypadku wspomnianych wcześniej funduszy. Z zasady anioły biznesu inwestują własne środki, mogą więc wykazywać się większą elastycznością niż instytucje finansowe.
Doświadczenie i intuicja często odgrywają kluczową rolę przy wyborze biznesu
Zazwyczaj decyzja o inwestycji podejmowana przez anioła biznesu jest oparta na mniejszej ilości analiz i symulacji — dużo inwestorów bardziej ufa swojemu wieloletniemu doświadczeniu i intuicji, co współgra z obrazem współpracy mniej zinstytucjonalizowanej niż w przypadku angażowania banku czy wspomnianych funduszy kapitałowych. Możliwa jest więc sytuacja, w której sposoby na exit, czyli wyjście z inwestycji, nie są ustalane już na jej początku, a sama współpraca jest najczęściej bliższa i ma wymiar bardziej osobisty, czy też partnerski, niż w przypadku innych form finansowania.
Warto pamiętać, że w przypadku tej formy dużo większy wpływ na powodzenie współpracy, lub jego brak, mogą mieć Twoje poglądy, osobowość, charakter i przekonania, które większość aniołów biznesu będzie brało pod uwagę przy analizie przedstawionego im projektu.
Anioły biznesu działają na swój własny rachunek
Dzięki temu mogą inwestować głównie w projekty, z których autorami nawiążą nić porozumienia i do których, jako ludzie, poczują sympatię. Oczywiście mocne zaangażowanie anioła w firmę nie jest regułą ani też jego obowiązkiem, ale często taki inwestor staje się rodzajem mentora, który z czasem może zostać partnerem założycieli w zarządzaniu firmą. Nie musimy chyba podkreślać, jak ważna w takim przypadku jest dobra chemia pomiędzy Tobą a Twoim aniołem biznesu.
Finansowanie udzielone przez anioła biznesu nie opiewa na miliony
Zazwyczaj kapitał, jaki dany inwestor decyduje się przeznaczyć na jeden projekt, mieści się w przedziale od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych, a tym samym adresatami takiej pomocy są najczęściej startupy lub firmy we wczesnej fazie rozwoju, choć nierzadkie są przypadki inwestycji w firmy ze stabilnym cash flow i dobrą rentownością. Wysokość finansowania, jakiego konkretny business angel decyduje się udzielić, zależy niemal wyłącznie od jego podejścia inwestycyjnego — część z takich inwestorów woli pasywnie inwestować w większą ilość projektów, inni z kolei wybierają jedno czy dwa przedsiębiorstwa. Rezultatem tej drugiej strategii jest zwykle bliska współpraca inwestora i wspieranego przedsiębiorcy.
Anioły biznesu w zamian za kapitał otrzymują najczęściej udziały w firmie
W zamian za wsparcie danego przedsięwzięcia anioły biznesu najczęściej otrzymują udziały w kapitale danej spółki. Czasami, zamiast udziałów obejmują oni instrumenty dłużne z opcją zamienienia ich na udziały w przyszłości, w momencie dokonania dokładnej wyceny firmy — co często ma miejsce przed rozpoczęciem kolejnej rundy inwestycyjnej.
Anioły biznesu wspierały także firmy, które znamy wszyscy
Prywatni inwestorzy znacząco przyczynili się do rozwoju firm, które znamy dziś wszyscy. Amazon, Google czy Apple to tylko kilka biznesów o zasięgu globalnym, które na wczesnym etapie działalności skorzystały z pomocy prywatnych inwestorów. Kto wie, na jakim etapie byłby dzisiaj Google, gdyby nie Ram Shiriam — jeden z pierwszych inwestorów, który wsparł biznes będący dziś jedną z najbardziej znanych korporacji na świecie?
Jak dotrzeć do aniołów biznesu?
Najważniejszym krokiem, by zdobyć ten rodzaj finansowania jest dotarcie do właściwych osób, co nierzadko rozbija się o posiadanie odpowiednio rozbudowanej sieci kontaktów — a nie zawsze jest to proste zadanie dla mniejszych przedsiębiorców. W naszym kraju forma finansowania, o które tu mowa nadal nie jest tak popularna, jak na Zachodzie, choć ta sytuacja powoli się zmienia, a wraz z rozwojem prywatnego biznesu w Polsce, coraz więcej doświadczonych i zamożnych osób decyduje się na podjęcie tego typu działalności.
Na szczęście wzrost popularności tego zajęcia sprawia, iż powstają kolejne inicjatywy, znane jako sieć aniołów biznesu, które zrzeszają pod swoim skrzydłami wielu inwestorów z całej Polski. Klubów gromadzących inwestorów identyfikujących się jako business angels jest co najmniej kilka, ale pamiętaj, że de facto aniołem biznesu może być każdy, kto będzie miał środki i chęci, by zainwestować w Twój biznes.
Kilka z krajowych klubów, które zrzeszają anioły biznesu to: PolBAN Business Angels Club, Hedgehog Fund czy AINOT Business Angels Network. Rozwój social mediów zmniejsza dystans pomiędzy szukającymi finansowania a tymi, którzy je oferują. Obecnie inwestora w formule business angel możesz szukać nawet na Facebooku — nie brak grup stworzonych specjalnie do tego celu.
Jak pozyskać pomoc anioła biznesu?
Jak już wspomnieliśmy, w przeciwieństwie do tradycyjnych metod pozyskiwania finansowania, z reguły prezentacja projektów i negocjacje z aniołami biznesu mają nieco mniej formalny charakter niż chociażby w przypadku funduszy venture capital. Nie zmienia to jednak faktu, że musisz być doskonale przygotowany na każdy etap przedstawiania swoich pomysłów. Dopiero gdy uda Ci się namówić konkretnego inwestora, bądź inwestorów, do spotkania, będziesz w stanie przedstawić szczegóły swojego biznesu, jego dane finansowe i pozostałe informacje, niezbędne w takich rozmowach.
Co zrobić, by w ogóle doprowadzić do takiego spotkania? Zacznij od dwóch rzeczy: po pierwsze bądź przygotowany na przypadkowe napotkanie osób, które mogą okazać się aniołami biznesu lub mogą nimi zostać w przyszłości — nigdy nie wiesz, kiedy zostaniesz przedstawiony komuś takiemu. W takim przypadku kluczowy jest solidny elevator pitch, o którego formie, zaletach i właściwościach dowiesz się więcej tutaj.
Oprócz tego przygotuj teaser inwestycyjny. To jedno z tych narzędzi służące do pozyskania inwestora, za pomocą którego możesz szybko i jasno przedstawić swój projekt osobie, która akurat będzie go przeglądać. Jeżeli Twój teaser zaciekawi czytającego, istnieje spora szansa, że zaowocuje to wiadomością zwrotną, a w konsekwencji może nawet spotkaniem z osobami wspierającymi przedsiębiorców jak Ty.
Nie istnieją działania o 100% skuteczności…
Jak w przypadku każdych negocjacji nie istnieje jedna słuszna droga, którą należy podążyć, by zdobyć zainteresowanie i wsparcie aniołów biznesu. Pamiętaj o tym, że to przede wszystkim ludzie, którzy dużo osiągnęli w biznesie, ale, jak każdy, mają swoje osobiste preferencje i mogą kierować się bardzo różnymi, czasami nietypowymi, czy niezrozumiałymi dla Ciebie pobudkami, a do tego zazwyczaj angażują się głównie w projekty, w które mocno wierzą. Dlatego ważne jest, byś przed podjęciem jakichkolwiek rozmów przygotował się na każdy scenariusz, jaki jesteś w stanie przewidzieć.
…ale możesz zdać się na sprawdzone rozwiązania!
Jakie przygotowania mamy na myśli? Jak już wcześniej wspominaliśmy interesujący teaser inwestycyjny, ciekawy elevator pitch, kompleksowy model finansowy, przejrzysty model biznesowy i atrakcyjny pitch deck to narzędzia, które z pewnością będą mocnym atutem podczas negocjacji dotyczących pozyskania finansowania na planowane przedsięwzięcia.
Pozyskanie inwestora to niełatwe przedsięwzięcie, prawda?
Musimy przyznać, przekonanie do siebie i swojego projektu doświadczonych biznesowych wyg nie jest łatwym zadaniem. Sami byliśmy kiedyś na tym etapie i pamiętamy doskonale, ile nerwów nas to kosztowało. Wiemy też jednak, że solidne przygotowanie, wraz z nabywanym doświadczeniem to mieszanka, która znacząco zwiększa szansę na zdobycie upragnionego kapitału na rozwój.
Jako Emiteo pozyskaliśmy wyjątkowego anioła biznesu — Macieja Filipowskiego — który może pochwalić się ponad dwudziestoma latami doświadczenie w biznesie, a obecnie, poza byciem business angelem, realizuje się głównie jako prowadzący podcastu „Zaprojektuj swoje życie”.
A jak udało się do niego dostać? O tym w poniższym filmie opowiada nasz prezes — Dawid Paczka.
Umów się z nami!
To właśnie m.in. dzięki Maciejowi zrozumieliśmy i nauczyliśmy się wielu działających mechanizmów biznesowych i nie tylko. Teraz z chęcią przekażemy tę wiedzę Tobie, a także kompleksowo przygotujemy Cię do Twoich prywatnych poszukiwań inwestora. Chcesz dowiedzieć się więcej? Umów się na bezpłatną konsultację z nami!