Jak napisać biznesplan, który przyciągnie inwestorów?

Stworzenie biznesplanu jest jednym z pierwszych i najważniejszych zadań, jakie stoją przed każdym przedsiębiorcą w procesie zakładania i prowadzenia własnej działalności gospodarczej.

Statystyki mówią, że właściciele firm posiadający plan mają o 152% większe prawdopodobieństwo uruchomienia swoich projektów w porównaniu z tymi, którzy takiego planu nie mają (źródło).

Dobrze zaplanowane przedsięwzięcia o jasno określonych celach i wizji rozwoju, prowadzone przez solidne osoby, mają największą szansę powodzenia. Biznesplan jest sygnałem dla Ciebie samego, Twojego zespołu oraz potencjalnych partnerów i inwestorów, że wiesz, dokąd zmierzasz. Z kolei wyruszenie w biznesową podróż bez mapy, tzn. bez wyznaczenia głównych celów oraz planu ich realizacji, może skończyć się w najlepszym razie błądzeniem, a w najgorszym – katastrofą.

W tym artykule wyjaśnimy Ci, czym jest biznesplan, omówimy kluczowe jego elementy i pokażemy, jak dokument ten ułatwia pozyskanie finansowania na rozwój Twojej spółki.

Kluczowe elementy dobrego biznesplanu

Biznesplan to kompleksowy opis modelu działania Twojego przedsięwzięcia. Zawiera on m.in. analizę rynku i konkurencji, mocne i słabe strony planowanego biznesu, szanse i zagrożenia, konkretne cele, planowane wydatki i prognozy finansowe.

Rzetelnie opracowany plan rozwoju powinien być dostosowany do specyfiki Twojego pomysłu. Dlatego kopiowanie istniejących biznesplanów zwykle nie ma sensu – warto bazować na realnych danych i posiadanych zasobach. Zazwyczaj składa się on z kilku standardowych części, które należy uwzględnić, tworząc ten dokument:

Charakterystyka przedsiębiorstwa

Na początku przedstaw podstawowe informacje o Twojej firmie (nazwę, pełne dane teleadresowe itd.). Opisz, czym jest główny przedmiot działalności, misja i wizja biznesu. Omów także formę prawną, strukturę organizacyjną (zaplecze pracownicze i zarządzające, podział obowiązków) oraz historię firmy (np. jak powstał pomysł, osiągnięte do tej pory kamienie milowe, tzw. track record).

Ta część to wizytówka całego przedsięwzięcia, która powinna od razu wzbudzić chęć poznania szczegółów oraz pokazać, że masz doświadczenie, zasoby i zespół, który potrafi dowieźć założone cele.

Analiza SWOT

SWOT to skrót od Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats (mocne strony, słabe strony, szanse, zagrożenia). Wypisz mocne strony (np. unikalna technologia, doświadczony zespół, posiadane prawa autorskie), słabe strony (brak rozpoznawalności marki, ograniczony budżet marketingowy itd.), szanse (np. rosnący rynek, nowe segmenty klientów) oraz zagrożenia (pojawienie się silnego konkurenta, zmiana trendów lub regulacji prawnych). 

Rzetelne opracowanie analizy SWOT pomoże Ci i osobom zapoznającym się z Twoim planem zrozumieć kontekst otoczenia, w jakim działa firma, oraz to, jak zamierzasz wykorzystać sprzyjające czynniki i zminimalizować wpływ ryzyk.

Analiza finansowa

W tej części biznesplanu przedstaw twarde liczby i założenia finansowe stojące za Twoim pomysłem. Opisz źródła oraz strukturę przychodów i kosztów. Przygotuj prognozy finansowe na najbliższe lata – obejmujące sprzedaż, zysk lub stratę – oraz wyznacz break-even point, czyli próg rentowności: moment, w którym biznes zacznie zarabiać na siebie.

Jednym z celów opracowania biznesplanu jest pokazanie inwestorom, że masz przemyślaną strategię realizacji przedsięwzięcia. Jeśli szukasz kapitału, w ramach tego fragmentu jasno wskaż, ile środków potrzebujesz i na co je przeznaczysz. Nie zapomnij też uwzględnić różnych scenariuszy rozwoju (optymistyczny, realistyczny, pesymistyczny) – to zasygnalizuje potencjalnym inwestorom, że zdajesz sobie sprawę z ryzyka i jesteś na nie przygotowany. 

To właśnie dobrze przygotowana analiza finansowa jest najważniejszym argumentem przemawiającym, gdyż pokazuje, że przemyślałeś stronę finansową przedsięwzięcia i masz konkretną strategię realizacji planu biznesowego. 

Strategia marketingowa, analiza rynku

Nawet najlepszy produkt nie sprzeda się sam. Opracuj plan marketingowy: opisz, w jaki sposób zamierzasz dotrzeć do swojej grupy docelowej i przekonać ją do swojej oferty. Określ profil klienta (kim jest Twój idealny odbiorca) oraz sposoby promocji / kanały dotarcia do niego (marketing cyfrowy, media społecznościowe, tradycyjna reklama, email marketing, współprace sponsorowane itd.). Przedstaw, jakie działania marketingowe podejmiesz, jaki budżet przeznaczysz oraz jakich efektów od tej reklamy produktów / usług oczekujesz. 

Pamiętaj, by podkreślić przewagi konkurencyjne – pokaż, że przeprowadziłeś dogłębną analizę rynku i zakomunikuj, co wyróżnia Twoją ofertę na tle konkurencji, w jaki sposób rozwiązujesz problemy klientów lepiej niż inne podmioty o tym samym profilu działalności (np. poprzez lepszą obsługę, innowacyjny produkt, niższą cenę lub unikalne wartości dla klienta). 

Ta część biznesplanu powinna udowodnić, że na wybranym rynku jest miejsce na Twój biznes, a Ty masz pomysł, jak skutecznie zdobyć klientów w tych samych realiach rynkowych, w których funkcjonują też inni gracze.

Harmonogram działań

Inwestorzy i partnerzy biznesowi chcą wiedzieć nie tylko co zamierzasz osiągnąć, ale też kiedy. Oddzielne miejsce w biznesplanie ma też harmonogram, czyli plan realizacji głównych założeń w czasie. Określ kluczowe kamienie milowe – np. terminy ukończenia produktu, zdobycia pierwszych 100 klientów, osiągnięcia wspomnianego już progu rentowności, ekspansji na nowy rynek itp. – i przypisz im orientacyjne daty. Pokaż, że masz wizję rozwoju na najbliższe 1, 3, 5 lat i więcej, udowadniając, że myślisz perspektywicznie i potrafisz priorytetyzować działania.

Oprócz powyższych elementów, w każdym biznesplanie na początku umieszczane jest streszczenie wykonawcze (executive summary), które na 1-2 stronach podsumowuje cały plan – jest to ważne, gdy plan trafia do rąk inwestora, który w krótkim czasie chce zrozumieć istotę Twojego pomysłu. 

Na każdym etapie tworzenia biznesplanu pamiętaj, by pisać zwięźle i zrozumiale – unikaj żargonu i zbyt długich, technicznych opisów, opierając się na tym, że ma być czytelny nawet dla osoby spoza Twojej branży. Przejrzysta struktura, wizualizacje i konkretne, uzasadnione dane zwiększą szansę na to, że jego adresat dostrzeże potencjał w Twoim przedsięwzięciu.

Biznes plan a pozyskiwanie finansowania

Jednym z głównych powodów, dla których wielu przedsiębiorców (albo przyszłych przedsiębiorców z pomysłem na własny biznes) przygotowuje taki dokument, jest pozyskanie finansowania na rozwój swojej działalności gospodarczej. 

Rzeczywiście, dobry biznesplan często stanowi przepustkę do pozyskania kapitału. Spójrzmy nawet na liczby: przedsiębiorstwa z formalnym planem pozyskują o 133% więcej kapitału inwestycyjnego niż te, które go nie posiadają (źródło).

Niezależnie od tego, czy planujesz zaciągnąć kredyt w banku, ubiegać się o dofinansowanie publiczne (w tym przypadku warto sprawdzić, czy instytucja ma własny wzór, według którego należy tworzyć biznesplan) lub szukasz inwestora prywatnego – będziesz musiał przekonać decydentów, że Twój pomysł jest wart wsparcia.

W dzisiejszych czasach źródła finansowania działalności są naprawdę rozmaite. Możesz korzystać ze środków własnych (oszczędności, reinwestowanie zysków), wsparcia rodziny lub znajomych (tzw. zasady FFF: family, friends and fools), zewnętrznych form finansowania długu (kredyt bankowy, pożyczki, leasing) czy wreszcie sięgnąć po kapitał inwestorski (od aniołów biznesu, funduszy VC czy inwestorów społecznościowych).

Crowdfunding inwestycyjny – nowoczesna droga do kapitału

W polskim ekosystemie finansowania coraz częstszym wyborem młodych spółek staje się crowdfunding inwestycyjny (equity crowdfunding, ECF). Dlaczego?

Ponieważ daje szansę zdobycia kapitału nawet firmom na wczesnym etapie rozwoju, które z reguły nie mają jeszcze dostępu do tradycyjnych form finansowania. Crowdfunding inwestycyjny pozwala inwestorom stosunkowo niewielkim kosztem zaangażować się w obiecujące startupy i uczestniczyć w ich potencjalnym sukcesie, a firmom – szybciej zdobyć kapitał na rozwój, nie generując długu i zachowując pełną kontrolę strategiczną nad spółką.

Dla przedsiębiorców emisja akcji w modelu crowdfundingu inwestycyjnego to nie tylko sposób na zdobycie pieniędzy, ale też na zbudowanie społeczności wokół marki. Media chętnie piszą o rekordowych kampaniach, a sami inwestorzy społecznościowi często stają się jednocześnie ambasadorami i lojalnymi klientami firmy, organicznie napędzając jej rozwój.

Aby jednak kampania crowdfundingowa zakończyła się powodzeniem, musisz dobrze się do niej przygotować – znów kłania się tutaj plan biznesowy. Jak przy każdej innej formie pozyskania kapitału, będziesz musiał przedstawić potencjalnym inwestorom najważniejsze informacje o spółce: zakres działalności, prognozowane przychody i koszty, dotychczasowe wyniki, strategię rozwoju, ile kapitału potrzebujesz, na co go przeznaczysz, jakie widzisz możliwości wzrostu – a więc de facto swój biznesplan w skróconej, atrakcyjnej formie.

Chcesz, żeby Twój biznes wzbudzał zainteresowanie i zaufanie inwestorów? Pomożemy Ci przedstawić go w sposób, który zwiększy szansę na pozyskanie kapitału. Wypełnij formularz – a sprawdzimy, czy crowdfunding inwestycyjny to właściwa droga dla Twojej firmy.