Na stronach Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych. Ustawa ta uzupełniać będzie regulacje dotyczące finansowania społecznościowego zawarte w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2020/1503. Rozporządzenie to wydano w sprawie europejskich dostawców finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, a przyjęte zostało w październiku 2020 r.
Jest to kolejny ważny krok mający na celu uregulowanie rynku finansowania społecznościowego w Polsce
Finansowanie społecznościowe jest coraz popularniejszym sposobem pozyskiwania finansowania przez spółki. Dynamika rozwoju tego rodzaju finansowania przekłada się również na kolejne zmiany i nowości legislacyjne. Nowe przepisy mają dotyczyć finansowania społecznościowego w modelu crowdfundingu udziałowego oraz crowdfundingu pożyczkowego.
Jakie zmiany wprowadza rozporządzenie PE i Rady UE nr 2020/1503?
Przypomnijmy, że dzięki nowym przepisom rozporządzenia 2020/1503 możliwe będzie pozyskanie finansowania społecznościowego przez spółki do kwoty 5 000 000 euro w okresie 12 kolejnych miesięcy w ramach oferty publicznej akcji, przy uproszczonych wymogach. Oznacza to brak wymogu publikacji prospektu i zatwierdzenia go przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz brak wymogu pośrednictwa firmy inwestycyjnej.
Warunkiem będzie przeprowadzenie tej oferty za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego posiadającej zezwolenie udzielane na podstawie przepisów nowego rozporządzenia. Nowe przepisy są zatem istotne dla platform finansowania społecznościowego, ale również dla spółek poszukujących finansowania.
Z punktu widzenia platform, oprócz obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenie działalności, najistotniejszą zmianą jest możliwość prowadzenia działalności w sposób transgraniczny na terenie całej UE (po uprzednim uzyskaniu zezwolenia).
Przepisy rozporządzenia ustanowiły również szereg rozwiązań mających na celu ochronę inwestorów oraz ułatwienie inwestorom wyjścia z inwestycji. Mowa tu o m.in. okresie namysłu dla inwestorów niedoświadczonych, podczas którego mogą oni wycofać się z inwestycji, obowiązku przeprowadzenia przez platformy wstępnego testu wiedzy oraz symulacji ponoszenia strat przez inwestora niedoświadczonego.
Dodatkowo platformy otrzymały możliwość prowadzenia tablicy ogłoszeń, na której inwestorzy będą mogli dokonywać ogłoszeń o zainteresowaniu kupnem lub sprzedażą akcji spółek, które pierwotnie były oferowane na platformie.
Jakie zmiany dla platform finansowania społecznościowego wprowadza ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych?
Ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych uzupełnia regulacje przepisów rozporządzenia PE i Rady UE nr 2020/1503.
Na podstawie przepisów rozporządzenia kraje członkowskie UE zostały zobowiązane do wskazania organów krajowych, które będą wydawać zezwolenia na prowadzenie działalności przez platformy finansowania społecznościowego oraz sprawować nadzór nad rynkiem finansowania społecznościowego. Na podstawie przepisów projektowanej ustawy w Polsce organem tym będzie Komisja Nadzoru Finansowego.
Przepisy ustawy ustanawiają również szereg dalszych obowiązków dla platform finansowania społecznościowego, m.in. w zakresie zachowania tajemnicy zawodowej, przechowywania dokumentów oraz obowiązki informacyjne. Komisja Nadzoru Finansowego posiadać będzie również szerokie uprawnienia nadzorcze w stosunku do platform, m.in. możliwość zlecenia firmie audytorskiej kontroli sprawozdań finansowych platformy czy nakaz wstrzymania świadczenia usług finansowania społecznościowego przez platformę w określonych przypadkach.
Są to środki mające na celu ochronę inwestorów inwestujących w projekty dostępne na platformach. Platformy ponosić będą również opłaty za wydanie zezwolenia oraz roczną opłatę za prowadzenie działalności.
Jakie zmiany wprowadza ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych dla spółek poszukujących finansowania?
Z punktu widzenia spółek poszukujących finansowania najbardziej istotne są zapisy ustawy, które wdrażają przepisy rozporządzenia PE i Rady UE nr 2020/1503 dotyczące możliwości pozyskania finansowania społecznościowego przez spółki w kwocie do 5 000 000 euro w okresie 12 kolejnych miesięcy w ramach oferty publicznej, przy uproszczonych wymogach.
Jeśli spółka planuje zbierać środki w ramach oferty publicznej akcji w kwocie mniejszej niż 1 000 000 euro w okresie 12 miesięcy, to obowiązywać będą dotychczasowe regulacje, tj. oferta taka nie będzie wymagać opublikowania prospektu, jak również nie będzie wymagane pośrednictwo platformy finansowania społecznościowego lub firmy inwestycyjnej.
Dla ofert w kwocie co najmniej 100 000 euro w okresie 12 miesięcy (ale mniejszej niż 1 000 000 euro) wymagane jest jedynie sporządzenie i opublikowanie dokumentu informacyjnego emisji, który nie podlega jednak zatwierdzeniu ze strony KNF.
Oferty publiczne w przedziale od 1 000 000 euro do kwoty mniejszej niż 5 000 000 euro, w okresie 12 miesięcy, będą wymagać pośrednictwa platformy finansowania społecznościowego lub firmy inwestycyjnej (np. domu maklerskiego).
Oferty takie wymagać będą ponadto sporządzenia i opublikowania memorandum informacyjnego (jeśli oferta będzie dokonywana za pośrednictwem platformy) lub arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych (jeśli oferta będzie dokonywana za pośrednictwem firmy inwestycyjnej). Memorandum oraz arkusz nie będą jednak podlegać zatwierdzeniu przez KNF.
Oferty w kwocie 5 000 000 euro i wyższej wymagać będą sporządzenia prospektu, zatwierdzenia go przez KNF oraz obowiązkowego pośrednictwa firmy inwestycyjnej przy dokonywaniu oferty publicznej. Obecnie obowiązek prospektowy odnosi się do ofert o wartości co najmniej 2 500 000 euro; pośrednictwo firmy inwestycyjnej jest natomiast obowiązkowe w odniesieniu do ofert o wartości co najmniej 1 000 000 euro. Co istotne te regulacje będą jednak obowiązywać dopiero od 10 listopada 2023 r.
W okresie przejściowym do dnia 9 listopada 2023 r. ułatwione będzie zbieranie środków jedynie do kwoty 2 500 000 euro. Spółki będą mogły zbierać środki w ramach ofert publicznych akcji przy uproszczonych wymogach (bez konieczności sporządzenia prospektu oraz pośrednictwa firmy inwestycyjnej) w przedziale od 1 000 000 euro do kwoty mniejszej niż 2 500 000 euro, o ile taka oferta będzie dokonywana za pośrednictwem platformy finansowania społecznościowego posiadającej zezwolenie udzielone na podstawie nowych przepisów.
W takim przypadku konieczne będzie dodatkowo sporządzenie i opublikowanie arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych. Oczywiście cały czas będzie również możliwość dokonywania ofert publicznych w kwocie nie większej niż 1 000 000 euro, w okresie 12 miesięcy, na dotychczasowych uproszczonych wymogach.
Z przepisów projektowanej ustawy wynikać będą również nowe obowiązki dla spółek poszukujących finansowania i dokonujących oferty publicznej. Spółka będzie musiała bowiem zawiadomić Komisję Nadzoru Finansowego o planowanym zamiarze przeprowadzenia oferty publicznej akcji nie później niż na 7 dni roboczych przed udostępnieniem dokumentu informacyjnego lub memorandum informacyjnego (w zależności od tego, który z dokumentów będzie miał zastosowanie w danym przypadku).
Do rozpoczęcia oferty publicznej nie będzie wymagane jednak zatwierdzenie dokumentu informacyjnego lub memorandum ze strony KNF. Wraca również obowiązek zawiadomienia KNF o zamiarze przeprowadzenia akcji reklamowej oferty publicznej – spółka będzie zobowiązana złożyć do KNF harmonogram przebiegu akcji reklamowej, nie później niż 7 dni przed dniem jej rozpoczęcia.
Kontrowersje wynikające z projektu ustawy
Najbardziej kontrowersyjną kwestią wynikającą z projektu ustawy jest zakaz oferowania objęcia i nabycia udziałów spółki z o.o. na rzecz nieoznaczonego adresata. Zakaz ten w praktyce uniemożliwi prowadzenie działalności przez platformy finansowania społecznościowego obsługujące tylko spółki z o.o.
Ponadto taka regulacja w sposób znaczący utrudni pozyskiwanie kapitału przez spółki z o.o., co nie powinno mieć miejsca. Konieczność ustanowienia takiego zakazu nie wynika z przepisów rozporządzenia nr 2020/1503. Możliwe jest zatem, że zakaz ten zostanie usunięty lub złagodzony w ramach dalszych konsultacji i prac legislacyjnych.
Kiedy przepisy ustawy wejdą w życie?
Planowany termin wejścia w życie ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych to 10 listopada 2021 r. (z zastrzeżeniem powyżej wskazanych przepisów, które wejdą w życie od 10 listopada 2023 r.). Projekt ustawy jest obecnie na etapie konsultacji.
Od dnia 10 listopada 2021 r. rozpocznie się również stosowanie przepisów rozporządzenia PE i Rady UE nr 2020/1503 w sprawie europejskich dostawców finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, z zastrzeżeniem, że platformy będą mogły kontynuować prowadzenie działalności na dotychczasowych zasadach (zgodnie z właściwym prawem krajowym) w terminie do dnia 10 listopada 2022 r. (tzw. okres przejściowy).