Zakaz oferowania udziałów spółki z o.o.: dlaczego nie można ich publicznie oferować?

Od listopada 2023 r. w Kodeksie spółek handlowych obowiązuje zakaz kierowania ofert nabycia i objęcia udziałów spółek z ograniczoną odpowiedzialnością do nieoznaczonego adresata. Zakaz ten obejmuje zarówno publiczne oferowanie udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, jak i promowanie oferty w jakiejkolwiek innej formie do nieoznaczonego adresata – nabycia i objęcia udziałów nie wolno promować reklamą ani inną formą promocji do nieoznaczonego adresata. W praktyce oznacza to koniec publicznych emisji udziałów kierowanych do szerokiego grona odbiorców – bez względu na to, czy mowa o stronie internetowej, social mediach, reklamach czy otwartych webinarach.

Na podstawie regulacji obowiązujących od listopada 2023 r., rynek publicznego pozyskiwania kapitału został uporządkowany w taki sposób, aby oferty skierowane do szerokiego grona odbiorców przechodziły wyłącznie przez licencjonowane kanały i opierały się jedynie na emitowaniu akcji. Udziały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie są przeznaczone do publicznego obrotu, a zakaz crowdfundingu udziałowego uniemożliwia pozyskiwanie kapitału w tej formie. Celem tej zmiany było uporządkowanie zasad i praktyk rynkowych w zakresie publicznego pozyskiwania kapitału w modelu inwestycyjnym oraz podniesienie bezpieczeństwa biorących udział w emisjach inwestorów.

Obecnie publiczne pozyskiwanie kapitału może (z nielicznymi wyjątkami wskazanymi w przepisach) odbywać się jedynie za pośrednictwem licencjonowanych pośredników – dostawców usług finansowania społecznościowego (jak np. Emiteo) lub domów maklerskich, które są zobowiązane do utrzymania jednolitych standardów informacyjnych, w tym w zakresie informowania o ryzyku. Rozporządzenie to wskazuje właściwą ścieżkę, zgodnie, z którą spółka z o.o. musi się przekształcić w jedną z trzech form prawnych emitujących akcje (PSA, SA lub SKA). Spółka z o.o. chcąca zachować aktualną formę prawną może z kolei oferować udziały jedynie oznaczonemu inwestorowi, bez publicznego oferowania i promocji.

Oferowanie udziałów jedynie oznaczonemu inwestorowi oznacza, że nowe przepisy mają istotny wpływ na decyzje inwestycyjne przedsiębiorców i inwestorów, ograniczając możliwości publicznego pozyskiwania kapitału przez spółki z o.o.

Co dokładnie oznacza „publicznie” i „nieoznaczony adresat”?

Nieoznaczony adresat to każdy odbiorca, którego danych osobowych nie da się indywidualnie wskazać: użytkownicy internetu, followersi profili w social mediach, przypadkowi goście na landing page’u, adresaci ogólnej listy mailingowej bez uprzedniego osobistego skierowania oferty, ale także osoby przeglądające ogłoszenia, oferujące nabycie udziałów w spółce. Taka promocja jest aktualnie niezgodna z obowiązującymi przepisami – zarówno w zakresie sprzedaży istniejących udziałów, jak i przy obejmowaniu nowo tworzonych. Zakaz dotyczy także każdej innej formy promocji, w tym reklamy nabycia udziałów, niezależnie od tego, czy oferta jest składana nieoznaczonemu adresatowi.

Co ważne, przez „promowanie” ustawodawca rozumie nie tylko kierowanie reklam do nieoznaczonego adresata, ale także każdą inną formę promocji. W związku z tym wszelkie sposoby zachęcania potencjalnych inwestorów do dokonania inwestycji są niezgodne z prawem. W praktyce mogą pojawić się jednak wątpliwości interpretacyjne dotyczące tego, jakie działania mogą być uznane za obejmowanie udziałów lub składanie oferty do nieoznaczonego adresata, a także, w jaki sposób skutecznie kontrolować spółki pod kątem przestrzegania przepisów, skoro kierowanie ofert udziałów do nieoznaczonego adresata jeszcze do niedawna było powszechną praktyką.

Przykładami niedozwolonych działań są m.in. publiczny landing page z opisem oferty udziałów i formularzem „zapisz się/obejmij”, promowany w reklamach czy postach w social mediach, otwarty webinar „dla wszystkich” z prezentacją oferty i linkiem do materiałów, masowa wysyłka cold maili do ogólnej bazy z propozycją objęcia lub nabycia udziałów czy publikacja filmu, artykułu lub posta kierowanego do szerokiego grona odbiorców. Każda oferta obejmowania lub nabywania udziałów składana nieoznaczonemu adresatowi jest objęta zakazem.

Dozwolone są natomiast transakcje i komunikacja z jasno wskazanymi, imiennie oznaczonymi inwestorami — wtedy komunikacja nie jest prowadzona publicznie, a inwestorów nie można nazwać „nieoznaczonymi adresatami”, jeżeli są to pojedyncze, konkretnie wskazane osoby. Przepisy precyzują, iż oferta nie może być kierowana do nieoznaczonego adresata, a każda forma reklamy nabycia udziałów powinna być adresowana wyłącznie do konkretnego adresata.

Dlaczego powstały takie ograniczenia?

Wszystko za sprawą niedawno wprowadzonych przepisów – rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2020/1503 w sprawie europejskich dostawców finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych oraz ustawy z 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Po zakończeniu okresu przejściowego dla unijnego rozporządzenia ECSP, a także wejściu w życie ustawy o finansowaniu społecznościowym, rynek publicznego pozyskiwania kapitału został uporządkowany: publiczne oferty do szerokiego grona inwestorów są możliwe do przeprowadzenia jedynie u licencjonowanych pośredników, w tym dostawców usług finansowania społecznościowego, a instrumentem „publicznym” są zbywalne papiery wartościowe (w praktyce — akcje).

Wprowadzone przepisy mają nacelu przede wszystkim uregulować rynek finansowania społecznościowego, który do tej pory funkcjonował w dużej mierze w oparciu o praktykę rynkową i niejednoznaczne przepisy. Nowelizacja kodeksu spółek handlowych oraz wprowadzenie przepisów dotyczących crowdfundingu ograniczyły możliwości publicznego finansowania poprzez emisję nowych udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością. Celem ustawodawcy było wyznaczenie jasno określonych granic: z jednej strony umożliwienie spółkom pozyskiwania kapitału w formie publicznych emisji, z drugiej zaś transparentny i czytelny proces.

Drugim celem było wzmocnienie ochrony inwestorów – zwłaszcza tych mniej doświadczonych, którzy często nie posiadali wystarczającej wiedzy, aby ocenić ryzyka związane z dokonywaną inwestycją. Dzięki wprowadzeniu nowych regulacji publiczne oferty kapitałowe mogą być prowadzone tylko w licencjonowanych kanałach, co zmniejsza ryzyko nadużyć i zwiększa zaufanie do całego rynku. Należy pamiętać, że nieprzestrzeganie przepisów dotyczących publicznego oferowania udziałów może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych i finansowych dla spółek oraz ich zarządów.

W Polsce od 11 listopada 2023 r. publicznie mogą działać wyłącznie platformy posiadające zezwolenie na taką działalność od Komisji Nadzoru Finansowego. Jako że udziały nie są uznawane za papiery wartościowe, spółka z o.o. nie może przeprowadzić publicznej emisji udziałów na platformie finansowania społecznościowego.

Jakie są skutki naruszenia zakazu?

Złamanie zakazu składania publicznych ofert udziałów albo ich promocji, nie jest tylko kwestią formalną – spółka lub osoby odpowiedzialne za ofertę mogą zostać ukarane grzywną, karą ograniczenia wolności,  a nawet pozbawieniem wolności do 6 miesięcy. Prawo przewiduje takie konsekwencje naruszenia powyższych zakazów zarówno w przypadku oferowania nabywania lub objęcia udziałów spółki, jak i promowania takiej oferty do szerokiego grona odbiorców, np. przez reklamy czy media społecznościowe.

Równolegle, przepisy prawa przewidują odpowiedzialność karną za świadczenie usług finansowania społecznościowego bez wymaganej licencji. Oznacza to, że próby obejścia nowych regulacji i prowadzenie kampanii udziałowych „na własną rękę” mogą skutkować nie tylko wstrzymaniem działań, ale również poważnymi sankcjami finansowymi i karnymi.

W praktyce naruszenie zakazu to ryzyko nie tylko dla samej spółki, ale także jej zarządu – a tym samym zagrożenie dla reputacji spółki na rynku, co może przekreślić zaufanie inwestorów na długie lata. Dodatkowo, naruszenie prawa z dużą dozą prawdopodobieństwa może spowodować utratę zaufania do spółki, a także przyczynić się do pogorszenia jej sytuacji finansowej.

Co mogę zrobić jako spółka z o.o. by doprowadzić do publicznej emisji?

Jeżeli Twoim celem jest skierowanie szerokiej, publicznej oferty do inwestorów, musisz przeprowadzić ją w formie emisji akcji. Spółka z o.o. nie daje dziś możliwości prowadzenia kampanii crowdfundingowej, dlatego konieczne jest przekształcenie w spółkę, która może emitować akcje – w praktyce oznacza to wybór jednej z trzech form: PSA (prosta spółka akcyjna), SKA (spółka komandytowo-akcyjna), albo SA (spółka akcyjna). Decyzja o przekształceniu powinna być poprzedzona analizą możliwości pozyskania finansowania w nowej formie prawnej.

Jeżeli chcesz przeprowadzić emisję akcji na platformie Emiteo, pierwszy etap to tzw. prekampania projektu. Prekampania to rozbudowana kampania marketingowa, dzięki której możesz sprawdzić wstępne zainteresowanie rynku emisją akcji Twojej spółki.

Kiedy spółka jest formalnie i komunikacyjnie gotowa, a prekampania przyniesie oczekiwane efekty, rozpoczynamy przygotowanie do emisji akcji na platformie Emiteo. Podejmując z nami współpracę, możesz mieć pewność, że wszystkie formalności związane z przygotowaniem i przeprowadzeniem emisji akcji będą dokonane zgodnie z obowiązującymi przepisami, a ewentualne konieczne zmiany w dokumentachzostaną wskazane z odpowiednim wyprzedzeniem. Tym samym spółka może w pełni poświęcić uwagę na działania komunikacyjne i kontakt z potencjalnymi inwestorami.

Jeśli Twoim celem jest pozyskanie finansowania w ramach emisji publicznej, ale obecnie prowadzisz działalność w formie prawnej sp. z o.o., przekształcenie to jeden z pierwszych kroków na drodze do pozyskania kapitału na rozwój Twojego przedsięwzięcia.

Chcesz, abyśmy pomogli Ci w procesie przekształcenia i przygotowania spółki do emisji akcji? Wypełnij formularz – a my sprawdzimy, czy crowdfunding inwestycyjny to odpowiednie rozwiązanie dla Twojego biznesu.